Największe giełdy na świecie to NYSE (Nowy Jork), NASDAQ (Nowy Jork), Tokio, Shanghai i Euronext. Oferują największe obroty i listę największych firm globalnych, od technologicznych po przemysłowe.
Wyjaśniamy, czym jest giełda papierów wartościowych, jak funkcjonuje i jakie zasady nią rządzą. Poznaj najważniejsze światowe rynki, godziny ich otwarcia oraz dowiedz się, jak wybrać platformę odpowiadającą Twoim potrzebom inwestycyjnym, zapewniającą płynność i przejrzystość.
Czym jest giełda papierów wartościowych?
Giełda to uregulowany i kierujący się określonymi zasadami rynek, który umożliwia kupno i sprzedaż rozmaitych instrumentów finansowych. Jednym z najpopularniejszych aktywów, jakie można na niej kupić, są akcje spółek notowanych na giełdzie, należących do kategorii tzw. spółek S.A., czyli „spółek akcyjnych”.
Wskazówka: Decydując się na inwestycje giełdowe, znajdź odpowiedniego brokera.
Co więcej, wymiana giełdowa nie wymaga fizycznego posiadania ani przekazania instrumentów finansowych, którymi się handluje, co dodatkowo ułatwia sprzedaż i kupno.
Akcje niekoniecznie są notowane na giełdach w kraju, w którym spółka ma siedzibę. Firmy mogą wybrać giełdę, na której chcą być notowane w zależności od tego, gdzie ich zdaniem spotkają się z największym popytem. Na przykład, na polskiej GPW jest zarejestrowanych kilkadziesiąt spółek zagranicznych.
10 najpopularniejszych giełd papierów wartościowych
Zanim dana spółka dokona swojego debiutu giełdowego, musi oczywiście zdecydować, na jakiej giełdzie chce, aby były sprzedawane jej akcje. Jak łatwo się domyślić, wybierze najlepszą dla swoich indywidualnych potrzeb, czyli taką, która oferuje największe prawdopodobieństwo łatwej i szybkiej sprzedaży za jak najwyższą cenę.
Jeśli oczekiwania firmy odnośnie popytu na danej giełdzie nie zostaną spełnione, rozwiązanie jest proste. Spółki mogą wtedy zmienić giełdę, na której są notowane lub wejść na drugą w tym samym czasie.
1. Nowojorska Giełda Papierów Wartościowych (NYSE)
Założona pod koniec XVIII wieku, giełda nowojorska jest jedną z najstarszych i najbardziej prestiżowych na świecie. Jak pewnie wiesz, Giełda Nowojorska ma siedzibę na słynnej ulicy Wall Street, a jej symbolem jest byk, przed którym ustawiają się kolejki turystów.
Są na niej notowane takie znane spółki, jak Apple, Amazon, Microsoft, Coca-Cola i inne międzynarodowe korporacje zgrupowane na przykład w indeksie S&P 500 i Dow Jones.
NYSE to obecnie największa giełda na świecie pod względem kapitalizacji i liczby dziennych transakcji. Być może zaciekawi Cię również fakt, że na Giełdzie Nowojorskiej można nabyć akcje popularnych spółek SPAC tworzonych w celu przejęcia firm chcących wejść na amerykańską giełdę.
2. NASDAQ (NASDAQ)
ierwsza na świecie giełda elektroniczna, której nowatorskie techniki handlu automatycznego całkowicie zrewolucjonizowały świat inwestycji. W porównaniu z giełdą nowojorską, NASDAQ jest rynkiem znacznie młodszym (1971 rok), ale równie imponującym, na którym notowanych jest ponad 3000 spółek, w tym Apple (AAPL) czy Tesla (TSLA).
Wskazówka: Start-up technologiczny może preferować giełdę NASDAQ, gdyż inwestorzy z tej branży już skłaniają się ku tej giełdzie.
3. Londyńska Giełda Papierów Wartościowych (LSE)
Słynna London Stock Exchange to – tuż po giełdzie Euronext Amsterdam – najstarsza giełda na świecie. Wyróżnia się wysokim zróżnicowaniem, gdyż notowane na niej spółki z ponad 60 krajów pochodzą z około 40 różnych branż gospodarki.
4. Giełda Papierów Wartościowych w Tokio (TSE)
Utworzona w 1878 roku jako Tokyo Kabushiki Torihikijo, giełda w Tokio zajmuje piąte miejsce w światowym rankingu pod względem kapitalizacji. Wśród notowanych na niej spółek znajdują się znane japońskie korporacje (np. Toyota, Honda, Mitsubishi, Sony), oraz ważne spółki zagraniczne (McDonald’s, Nestlé, Samsung, czy Airbus).
Giełda w Tokio (nazywana w skrócie „Tosho”) jest jedną z najbardziej zaawansowanych technologicznie, a jej system handlu elektronicznego „Arrowhead” pozwala na szybką, sprawną i niemal bezawaryjną wymianę akcji zgrupowanych w najważniejszych japońskich indeksach (np. w indeksie Nikkei 225).
5. Europejska Giełda Euronext (ENX)
Euronext to największa giełda papierów wartościowych w Europie, która swoim zasięgiem obejmuje kilka różnych krajów. Powstała w 2000 roku z połączenia giełdy amsterdamskiej, brukselskiej i paryskiej, do których później dołączyła również giełda lizbońska, dublińska i z Oslo.
6. Giełda Papierów Wartościowych w Hongkongu (HKSE)
Hong Kong Stock Exchange to, obok giełdy japońskiej i chińskiej giełdy w Shenzhen, największy uregulowany rynek papierów wartościowych na dalekim wschodzie. Giełda Hongkońska działa od 1891 roku, kiedy wyspa znajdowała się jeszcze pod rządami Anglii. Liczba notowanych na niej półek wzrasta z każdym rokiem – w 2022 roku można tu było kupić 2597 spółek, przede wszystkim z branży finansowej, budowlanej, technologicznej i energetycznej.
7. Giełda papierów Wartościowych w Szanghaju (SSE)
Inną ważną giełdą azjatycką dla międzynarodowych inwestorów jest funkcjonująca od 1990 roku giełda w Szanghaju – centrum finansowym Chin – zajmująca trzecie miejsce na świecie pod względem kapitalizacji.
SSE jest związana z dwoma głównymi indeksami: Shanghai Composite (SCI) i Shanghai 50 (SSE 50). Ten ostatni śledzi zachowanie pięćdziesięciu najbardziej renomowanych firm z takich sektorów, jak finanse, bankowość, ubezpieczenia, nieruchomości, technologia, produkcja i dobra konsumenckie.
8. Giełda Papierów Wartościowych w Shenzhen (SZSE)
Shenzhen Stock Exchange jest drugą pod względem wielkości giełdą w kontynentalnej części Chin. Jest również jedną z najmłodszych na naszej liście – istnieje dopiero od 1990 roku. Zaledwie 33 lata po swoim założeniu SZSE już plasuje się w pierwszej dziesiątce największych giełd światowych.
Inwestowanie na giełdach chińskich to szansa wejścia na wschodzące rynki.
9. Australijska Giełda Papierów Wartościowych (ASX)
Początki ASX sięgają połowy XIX wieku, a pod koniec 2022 znajdowała się ona na 15 miejscu pod względem łącznej kapitalizacji rynkowej. Jeśli interesuje Cię inwestowanie w surowce lub technologie, koniecznie zerknij na największą w Australii giełdę z siedzibą w Sydney.
10. Giełda Papierów Wartościowych w Toronto (TSX)
Działająca od 1861 roku giełda w Toronto to jedno z najlepszych miejsc, żeby kupić lub sprzedać akcje spółek związanych z wydobyciem ropy naftowej i gazu. Ma to oczywiście związek z bogactwami naturalnymi występującymi w tym kraju.
Głównym indeksem Giełdy w Toronto jest S&P/TSX Composite Index. Zrzesza on ponad 200 najważniejszych przedsiębiorstw w Kanadzie i należących do rozmaitych sektorów gospodarki.
Wskazówka: Akcje notowane na giełdzie w USA stanowią ponad 60% światowego rynku akcji.
Godziny otwarcia i zamknięcia giełdy
Godziny rynkowe giełd mogą różnić się między sobą. Mogą też ulec zmianie w zależności od świąt, więc aby być na bieżąco, zalecane jest zaznajomienie się z ich oficjalnymi godzinami otwarcia:
| Giełda | Godziny rynkowe (GMT) | Godziny rynkowe (czas miejscowy) | Przerwa |
|---|---|---|---|
| Giełda Nowojorska | 14:30-21:00 | 09:30-16:00 (EDT) | Brak |
| NASDAQ | 14:30-21:00 | 09:30-16:00 (EDT) | Brak |
| Giełda Londyńska | 08:00-16:30 | 08:00-16:30 (GMT) | 12:00-12:02 (GMT) |
| Giełda w Tokio | 00:00-06:00 | 09:00-15:00 (JST) | 11:30-12:30 (JST) |
| Euronext | 08:00-16:30 | 09:00-17:30 (CEST) | Brak |
| Giełda w Hongkongu | 01:30-08:00 | 09:30-16:00 (HKT) | 12:00-13:00 (HKT) |
| Giełda Szanghajska | 01:30-07:00 | 09:30-15:00 (CST) | 11:30-13:00 (CST) |
| Giełda Australijska | 00:00-06:00 | 10:00-16:00 (AEDT) | Brak |
| Giełda w Toronto | 14:30-21:00 | 09:30-16:00 (EDT) | Brak |
| Giełda Warszawska | 08:00-15:50 07:00-14:50 | 09:00-16:50 (CET lub CEST) | Brak |
Jak działają giełdy papierów wartościowych?
Jedną z podstawowych zalet giełdy papierów wartościowych jest to, że jej działanie podlega jasno sprecyzowanym zasadom, które chronią zaangażowane podmioty przed spekulacją i próbami oszustwa oraz dają gwarancję uczciwej wymiany handlowej.
Spółki, które chcą wejść na giełdę, muszą spełniać określone kryteria i przestrzegać bieżących obowiązków sprawozdawczych. Inwestorzy, brokerzy i banki, którzy kupują i sprzedają aktywa na giełdach, również podlegają określonym regulacjom.
Wskazówka: Spółka, która nie spełnia wymogów giełdy, może zostać wycofana z obrotu.
Giełda papierów wartościowych działa głównie jako wtórny rynek kapitałowy. Oznacza to, że handel na niej dotyczy już istniejących instrumentów finansowych, a jego stronami (kupującym i sprzedającym) są inwestorzy. Struktura aktywów nie zmienia się, gdy są one ponownie sprzedawane.
Dla porównania, o rynku pierwotnym mówi się w kontekście zakupu nowo wydanych aktywów bezpośrednio od ich emitenta. Do takiej wymiany dochodzi w trakcie tzw. pierwszej oferty publicznej (ang. Initial Public Offer, w skrócie IPO), kiedy to spółka oferuje zainteresowanym inwestorom swoje akcje, zanim nastąpi jej debiut na giełdzie.
Podsumowanie
Rynek giełdowy jest niezwykle konkurencyjny – giełdy światowe zabiegają o nowych inwestorów. Częścią tego procesu jest tworzenie środowiska, które pozwoli na osiągnięcie swoich celów zarówno spółek, jak i inwestorów.
Korzyści z tego wyciągają oczywiście również inwestorzy, mogący liczyć na ochronę regulacyjną, przejrzystość i uczciwą wymianę instrumentów finansowych, które najlepiej dopasowują się do ich celów inwestycyjnych i tolerancji ryzyka.
Warto pamiętać, że niezależnie od giełdy, ceny akcji podlegają wahaniom, dlatego istotne jest inwestowanie w aktywa dopasowane do indywidualnej tolerancji ryzyka.
Odwiedź Akademię eToro, aby poszerzyć swoją wiedzę o inwestycjach i tradingu na największych giełdach światowych.
Najczęściej zadawane pytania
- Dlaczego firmy notują swoje akcje na więcej niż jednej giełdzie?
-
Niektóre firmy, jak np. Carnival (CCL), rozważają opcje podwójnego notowania, jeśli przewidują potencjalnych nabywców swoich akcji w dwóch różnych regionach. Jeśli firma uważa, że inwestorzy w jednym kraju mogą nie być zainteresowani akcjami na giełdzie w innym kraju, może zdecydować się na notowanie w obu miejscach.
- Czym są ADR-y i GDR-y?
-
Amerykańskie Kwity Depozytowe (ADR) to akcje notowane na giełdzie w USA, które śledzą cenę akcji notowanych na giełdzie zagranicznej. Na przykład akcje Alibaba Group (BABA) są notowane głównie na giełdzie w Hongkongu, ale inwestorzy z USA mogą kupować akcje w wersji ADR, które są notowane w Stanach Zjednoczonych. Globalne Kwity Depozytowe (GDR) oferują tę samą funkcjonalność, ale mogą być notowane na dowolnej giełdzie światowej, nie tylko w USA.
- Czy mogę kupić akcje firmy, gdy po raz pierwszy wchodzi na giełdę poprzez IPO?
-
Inwestorzy mogą sporadycznie kupować akcje firmy, gdy ta po raz pierwszy wchodzi na giełdę. Głównym celem firmy przeprowadzającej IPO jest zapewnienie, że wszystkie jej akcje zostaną kupione pierwszego dnia, co może pomóc w stworzeniu pozytywnego nastawienia do akcji. Jeśli pula inwestorów indywidualnych jest zbyt mała, aby to się stało, firma może przyznać dużym bankom inwestycyjnym wyłączne prawa do zakupu akcji IPO. Banki te gwarantują, że wszystkie akcje zostaną kupione, a w zamian cena zazwyczaj jest ustalana z dyskontem do “wartości godziwej“.
Niniejsze treści mają charakter wyłącznie edukacyjny i nie powinny być traktowane jako porada inwestycyjna, osobista rekomendacja, oferta lub zachęta do kupna bądź sprzedaży jakichkolwiek instrumentów finansowych.
Podczas przygotowywania niniejszego materiału nie uwzględniano konkretnych celów inwestycyjnych ani sytuacji finansowej. Nie został on sporządzony zgodnie z wymogami prawnymi i regulacyjnymi dotyczącymi promowania niezależnych badań. Nie wszystkie instrumenty finansowe i usługi, o których mowa, są oferowane przez eToro, a wszelkie odniesienia do historycznych wyników instrumentów finansowych, indeksów lub konfekcjonowanych produktów inwestycyjnych nie stanowią gwarancji przyszłych wyników i nie należy ich w ten sposób interpretować.
eToro nie gwarantuje oraz nie ponosi odpowiedzialności względem dokładności lub kompletności treści niniejszego przewodnika. Zanim zainwestujesz jakikolwiek kapitał, upewnij się, że rozumiesz ryzyko związane z jego obrotem. Nigdy nie ryzykuj więcej niż jesteś gotów stracić.